هیجان چیست و چه تاثیری در بدن ما دارد

هیجان چیست؟

هیجان یک واکنش نفس‌گیر و عاطفی است که توسط انسان‌ها در مواقع مختلف یا تجربیات متفاوت ایجاد می‌شود. این احساسات معمولاً با تغییرات در شرایط جسمی و عاطفی همراه هستند و می‌توانند از طیف گسترده‌ای از حالات مختلفی مانند شادی، انگیزه، اضطراب، ترس، عشق، نفرت و غیره باشند. هیجانات نقش مهمی در زندگی انسان دارند و می‌توانند تاثیر مستقیمی بر تصمیم‌گیری‌ها، رفتارها و تجربیات افراد داشته باشند.

هیجانات به عنوان واکنش‌های طبیعی انسانی در برابر مواجهه با محیط و شرایط مختلف، نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای انجام کارها، حفظ امنیت شخصی، ارتباطات انسانی و تعیین مسیر زندگی انسان‌ها ایفا می‌کنند. همچنین، مطالعه و درک هیجانات خود و دیگران می‌تواند در بهبود ارتباطات و روابط اجتماعی کمک کند.

هیجانات ممکن است توسط وقوع یک رخداد خاص، خبری مهم، فیلم‌ها، موسیقی، خاطرات یا حتی افکار و اندیشه‌ها ایجاد شوند. هر هیجانی دارای ویژگی‌ها و تجربیات خاص خود است و ممکن است در هر فرد به شکلهای متفاوتی نمایان شود.

انواع احساسات هیجانی

در مجموع ما دو نوع احساس هیجانی داریم که شامل احساسات اولیه و احساسات ثانویه میشود.احساسات اولیه همان احساساتی هستند که پس از رویرویی با یک حادثه به سراغ ما میایند و باعث میشوند ما به طور آنی و در لحظه تصمیم بگیریم  معمولا هیجان این نوع احساسات تا مدتی همراه ما هستند.

مثلا اگر اتومبیلی به سمت ما حرکت کند حتی اگر از پیچیدن آن به مسیر دیگر مطمئن باشیم قدری جابه‌جا می‌شویم زیرا در لحظه کمی احساس خطر کرده‌ایم و هیجان ناشی از ترس، ما را به تحرک واداشته است بهترین روانشناس ها به 6 مورد از احساسات اولیبه  دست یافته اند که علاوه بر این 6 مورد یک روانشناس خوب میداند که  افتخار، حس شرمنده شدن، خجالت زده شدن و هیجانی شدن نیز علاوه بر این 6 مورد جزو احساسات اولیه هستند.

1. همگین شدن
2. انزجار
3. ترسیدن
4. غافلگیر شدن
5. خشنودی
6. عصبی شدن

احساست ثانویه احساستی هستند که پس از احساسات اولیه به سراغ ما میایند برای مثال پس از عصبانیت حس غم به سراغ ما میاید یا حس ترس میتواند به حس نفرت تبدیل شود و یا اگر بخواهیم به طور دقیقی مثال بزنیم برای بسیاری از ما پیش امده است که بعد از حس عصبانیت هیجانی شدهیم و چیز هایی از سر حس عصبانیت گفتیم که بعدا وقتی ارام شدیم پشیمان میشویم که حرف های بدی زده ایم آن حس عصبانیت را احساسات اولیه میگویند اما حس پشیمانی ای که بعد از عصبانیت به ما دست میدهد حس ثانویه است.

یکی از مثال های بسیار مهم این قضیه هنگام فروش کالا است هنگامی که ما به خرید میرویم فروشنده با صحبت هایش به احساسات ما تاثیر میگزارد و ما احساساتی میشویم برای خرید کردن اما پس از این که از فضای فروشگاه برگردیم به حالت منطقی بر میگردیم حالا یک فروشنده حرفه ای از این موقعیت به قشنگی استفاده میکند و فروشش را به اتمام میرساند.

فواید هیجان در بدن چیست؟

هیجانات معمولا فواید مختلفی نیز میتواند برای افراد داشته باشد برای مثال:.

1. بالابردن قوت فیزیکی: هیجانات مثل ترس و اضطراب می‌توانند منجر به افزایش آمادگی فیزیکی شوند. در واقعیت، سیستم عصبی در پاسخ به این هیجانات برای مواجهه با خطر یا وضعیت‌های استرس آماده می‌شود. این شامل افزایش ضربان قلب، توانایی تنفسی بهبود یافته، و تمرکز توجه بیشتر می‌شود.
2.  کمک به تصمیم‌گیری: هیجانات مثل شور و اشتیاق می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها و انتخاب‌های روزانه به انسان‌ها کمک کنند. این احساسات معمولاً به عنوان منبع انرژی و انگیزه برای انجام کارها و پیروی از اهداف عمل می‌کنند.
3. تعامل اجتماعی: هیجانات نقش مهمی در تعاملات انسانی دارند. احساسات مثل خوشحالی، عشق و همدردی می‌توانند نزدیکی انسان‌ها را افزایش دهند و روابط اجتماعی را تقویت کنند.
4.  تعدیل رفتار: هیجانات مثل عصبانیت و خشم ممکن است به عنوان سیگنال‌هایی برای تغییر رفتار و واکنش به وضعیت‌ها عمل کنند. به عنوان مثال، اگر یک فرد خشمگین شود، این هیجان می‌تواند وی را به تجدید نظر در تصمیمات خود و مدیریت مناسب رفتار ترغیب کند.
5.  ایجاد تجربیات غنی: هیجانات انسان‌ها را به تجربیات عمیق‌تر و غنی‌تری از زندگی هدایت می‌کنند. این احساسات می‌توانند زمانی که به اندازه‌کافی مدیریت شوند، تجربیات زندگی را زیبا و جذاب کنند.

همچنین، لازم به ذکر است که همه هیجانات به طور مستقیم فواید ندارند و ممکن است در برخی موارد مضراتی هم داشته باشند. به عنوان مثال، استرس مزمن و افزایش سطح تنش ممکن است به مشکلات سلامتی منجر شود. بنابراین، مدیریت هیجانات و توازن آنها در زندگی بسیار مهم است تا از فواید آنها بهره‌برداری کنیم و از مشکلات ناشی از هیجانات منفی جلوگیری کنیم.

مضرات هیجان برای بدن چیست؟

علاوه بر فوایدی که گفتیم هیجانات ضرر های مختلفی نیز برای بدن دارد کهدر ادامه به انها اشاره میکنیم:

1. استرس مزمن: تداشتن استرس های همیشگی و مداویم برای بدن اسب زا میباشد. این امر ممکن است منجر به افزایش ضربان قلب، فشار خون بالا، مشکلات گوارشی، کاهش ایمنی بدن، افزایش خطر بیماری‌های قلبی و مشکلات روانی شود.
2. افزایش تنش عضلانی: هیجانات ناپسند می‌توانند به تنش عضلانی منجر شوند. این تنش ممکن است به درد عضلات، تنش گردن و شانه‌ها، سردرد، و حتی مشکلات مفصلی منجر شود.
3. مشکلات خواب: هیجانات ناپسند می‌توانند خواب انسان را دچار مشکل کنند. افرادی که زیر تأثیر استرس، اضطراب یا دیگر هیجانات منفی هستند، ممکن است دشواری در خواب بیابند یا به اختلالات خواب مبتلا شوند.
4. مشکلات گوارشی: هیجانات ناپسند ممکن است به مشکلات گوارشی مانند علائم سندرم روده تحریک‌پذیر، زخم معده، یبوست یا اسهال منجر شوند.
5. ضربه به سلامت روانی: هیجانات منفی و ناپسند ممکن است به سلامت روانی آسیب برسانند. افراد ممکن است با افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از ضربه، یا اختلالات خوردن (مانند بلیمیا یا آنورکسی) روبرو شوند.

مهم است که هیجانات خود را به صورت متعادل مدیریت کنید و از راه‌های مختلفی مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی، و مشاوره روانشناسی برای مدیریت استرس و هیجانات منفی استفاده کنید. تغذیه سالم، ورزش منظم، و خواب کافی نیز به حفظ سلامت کمک شایانی میکند.