تماس با زندگی شیرین
شناخت مشکلات اضطرابی مرحله‌ای اساسی در تشخیص و درمان اختلالات اضطرابی است. در این مرحله، روانشناس یا روان‌پزشک با توجه به شرح حال و تجربیات فرد، علائم و نشانه‌های ناشی از اضطراب را بررسی می‌کند.
اضطراب خوب و بد
اضطراب به طور کلی یک وضعیت عاطفی است که با احساس نگرانی، ترس یا هراس همراه است. اما اضطراب می‌تواند دو شکل مختلف داشته باشد: اضطراب خوب (مثبت) و اضطراب بد (منفی).
- اضطراب خوب (مثبت):
اضطراب خوب یا مثبت به عنوان یک اضطراب سازنده و مفید شناخته می‌شود. این نوع اضطراب معمولاً در مواقعی رخ می‌دهد که شما به چالش‌های جدید و مهمی مواجه می‌شوید و برای انجام آنها نیاز به تن پیچ و تاب و تحریک دارید. اضطراب خوب می‌تواند به شما انرژی و تمرکز بیشتری بدهد و در موقعیت‌های استرس‌زا به بهبود عملکرد کمک کند. این نوع اضطراب ممکن است در زمان‌های مهمی مانند ارائه‌ها، آزمون‌ها یا مصاحبه‌های شغلی رخ دهد و به شما کمک می‌کند تا بهترین خود را نشان دهید. - اضطراب بد (منفی):
اضطراب بد یا منفی به عنوان یک اضطراب مخرب و مضر شناخته می‌شود. این نوع اضطراب ممکن است بدون هیچ موقعیت استرس‌زا و در شرایط روزمره رخ دهد. اضطراب بد معمولاً با احساسات شدید نگرانی، ترس، ناراحتی و عدم کنترل همراه است. این نوع اضطراب ممکن است به تغییرات در رفتار، عملکرد و کیفیت زندگی منجر شود و در صورتی که به مدت طولانی و یا در موقعیت‌های مختلف ادامه داشته باشد، نیاز به مشاوره و درمان دارد.
انواع مشکلات اضطرابی
برخی از اصلی‌ترین اختلالات اضطراب:
- اختلال اضطراب عمومی (Generalized Anxiety Disorder – GAD): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب، در موقعیت‌های روزمره و بدون دلیل آشکار، احساس نگرانی و ترس شدید می‌کنند.
- اختلال وسواسی-اجباری (Obsessive-Compulsive Disorder – OCD): افراد مبتلا به OCD، تکراری‌ها (وسواس‌ها) و رفتارهای خاصی (اجبارها) را به صورت مکرر انجام می‌دهند. آنها احساس می‌کنند که باید برای جلوگیری از وقوع حوادث ناخواسته، این تکراری‌ها و اجبارها را انجام دهند.
- اختلال وحشت اجتماعی (Social Anxiety Disorder): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب، در موقعیت‌های اجتماعی، ترس و اضطراب شدیدی از نقد و انتقاد دیگران یا نمی‌توانند با موقعیت‌های اجتماعی روبرو شوند.
- اختلال ترس از جایگاهی (Agoraphobia): این اختلال اضطراب می‌تواند با ترس از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی مانند مسیرهای ترافیک، مکان‌های عمومی یا جایگاه‌های بزرگ مرتبط باشد و ممکن است باعث اجتناب از این مکان‌ها شود.
- اختلال ترس از ترک‌خوردگی (Separation Anxiety Disorder): این اختلال اضطراب به خصوص در کودکان مشاهده می‌شود و با ترس از ترک‌خوردگی از افراد نزدیک مانند والدین یا مراقبان همراه است.
- اختلال ورزشکاران (Performance Anxiety): این اختلال اضطراب باعث می‌شود که افراد در زمان اجرا یا عملکرد در موقعیت‌های خاصی احساس اضطراب کنند.
- اختلال ترس از ارتفاع (Acrophobia): این اختلال اضطراب ممکن است با ترس شدید و نامعقول از ارتفاع‌ها مرتبط با
- شد.
- اختلال ترس از حشرات (Entomophobia): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب از حشرات نگراننده و ترس دارند.
- اختلال پانیک (Panic Disorder): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب، بدون هشدار و به شدت، از حملات ناگهانی اضطراب و نگرانی یا حمله پانیک رنج می‌برند.
راه های پیشگیری از اضطراب
- مدیریت استرس: یادگیری مهارت‌های مدیریت استرس می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند. تمرین تکنیک‌های آرامش مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق و ورزش منظم می‌توانند به شما کمک کنند استرس را کاهش دهید.
- تغذیه سالم: تغذیه مناسب و سالم می‌تواند به بهبود حالت افسردگی و اضطراب کمک کند. مطمئن شوید که از مواد مغذی و غذاهایی که ممکن است به اضطراب شما افزوده شود، کاسته و بجای آنها میوه‌ها، سبزیجات، مواد غذایی غنی از امگا-3 و مغذی‌های دیگر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- تمرین ورزشی منظم: فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی، شنا، جلوه‌های ورزشی و یوگا می‌توانند هورمون‌های مغزی را متعادل کنند و به کاهش اضطراب کمک کنند.
- خواب به میزان کافی: مطمئن شوید که به میزان کافی خواب می‌برید. کمبود خواب می‌تواند اضطراب را افزایش دهد و باعث ناتوانی در مقابله با استرس‌ها می‌شود.
- یادگیری تکنیک‌های مدیریت اضطراب: آموختن تکنیک‌های مدیریت اضطراب مانند تمرین تنفس عمیق، تمرین مدیتیشن و آگاهی ممکن است به کاهش علائم اضطراب کمک کند.
- تفکر مثبت: توجه به تفکر مثبت و انگیزشی می‌تواند از اضطراب کاسته و اعتماد به نفس را افزایش دهد. تلاش کنید تمرکز خود را روی امکانات و پتانسیل‌های خود بگذارید تا از احساسات منفی دور شوید.
- مراقبت از خود و زمان‌گیری: وقت بگذارید تا به نیازها و آرزوهای خود پاسخ دهید. فرصت‌های استراحت و تفریح ممکن است به شما کمک کند تا از اضطراب کنار بیایید.
- حمایت اجتماعی: اطرافیان خود را در جریان احساسات و مشکلات خود قرار دهید و از حمایت و توجه آنها بهره‌مند شوید.
- مشاوره روان‌شناختی: اگر احساس میکنید که نمیتوانید اضطراب خود را کنترل کنید و زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است بهتر است به یک مشاور و روانشناس مراجعه کنید.
علل اضطراب
برخی از علت های اضطراب:
- علل ژنتیکی و بیولوژیکی: برخی از افراد به دلیل عوامل ژنتیکی و بیولوژیکی، از جمله ترتیب ژنتیکی، نقص‌های شیمیایی مغز و اختلالات هورمونی، به شدت به اضطراب مبتلا می‌شوند.
- تجربیات گذشته: تجربیات ناخوشایند گذشته مانند آسیب‌های روانی، آسیب‌های جسمی، فشارهای روانی و خاطرات ترسناک می‌توانند به اضطراب منجر شوند.
- محیط اجتماعی: موقعیت‌های اجتماعی نامطلوب مثل تحمل فشارهای اجتماعی، کنترل شخصیت‌ها، نیاز به تطبیق با محیط‌های ناآشنا و شرایط زندگی ناپایدار می‌توانند اضطراب را افزایش دهند.
- محیط کودکی: تجربیات ناخوشایند در کودکی مانند محدودیت‌ها، نقدهای مداوم، ترک‌خوردگی، سوء استفاده و انزوا می‌توانند به اضطراب در سنین بزرگتر منجر شوند.
- اضطراب مرتبط با بیماری: بعضی بیماری‌ها و شرایط پزشکی می‌توانند علت اضطراب باشند، مانند بیماری‌های قلبی، بیماری‌های نورولوژیک، یا اختلالات تیروئیدی.
- استفاده از مواد مخدر و الکل: استفاده مزمن از مواد مخدر و الکل نیز می‌تواند به اضطراب و اختلالات روانی منجر شود.
- نگرانی از آینده: برخی از افراد به دلیل نگرانی‌های آینده اضطراب را تجربه می‌کنند.
انتخاب مشاور برای حل مشکلات اضطرابی
انتخاب مشاور یا روانشناس مناسب برای حل مشکل اضطراب امری مهم و تأثیرگذار است.
نکاتی برای انتخاب مشاور مناسب:
- تخصص مشاور: اطمینان حاصل کنید که مشاور دارای تخصص و تجربه کافی در زمینه مشکلات اضطرابی است. انواع اضطراب ممکن است نیاز به رویکردها و تکنیک‌های متفاوتی داشته باشند، بنابراین مطمئن شوید که مشاور انتخابی شما با این نوع اضطراب آشنا است.
- شیوه کاری مشاور: مهم است که با شیوه کاری و رویکردهای مشاوره مشاور آشنا شوید. آیا مشاور از رویکردهای مدرن مانند روان‌درمانی شناختی-رفتاری (CBT) استفاده می‌کند یا از روش‌های دیگری مانند روان‌درمانی تحلیلی، روان‌شناسی تحلیلی و غیره استفاده می‌کند.
- کیفیت ارتباط: ارتباط و اعتماد بین شما و مشاور بسیار مهم است. احساس راحتی و اطمینان در حضور مشاور، به شما کمک می‌کند تا بازتاب‌ها و راهکارهای او را بهتر دریافت کنید.
- تعهد مشاور: مشاوری که وقت و تعهد کافی به شما اختصاص می‌دهد و به مواقعی که شما نیاز دارید، پاسخگو است، انتخاب مناسبی است.
- تجربه و پشتیبانی مثبت: تجربه مشاور در حل مشکلات اضطرابی و نتایج مثبتی که در این زمینه برای مراجعان داشته است، می‌تواند به عنوان مؤلفه‌های مهم در انتخاب مشاور مد نظر شما باشد.
- هزینه مشاوره: میزان هزینه مشاوره نیز برای شما مهم است. مطمئن شوید که قیمت مشاوره در محدوده قابل قبولی است و با بودجه شما سازگاری دارد.
- استفاده از مشاوران تخصصی: اگر مشکل اضطراب شما بسیار شدید است و زندگی روزمره شما را مختل می‌کند، بهتر است به مشاوران تخصصی و متخصص در زمینه اضطراب مراجعه کنید.
کارهایی که حین دوره مشاوره باید انجام دهید
بعد از انتخاب مشاور و در حین دوره مشاوره، انجام کارهای خاصی می‌تواند به شما کمک کند تا مشکل اضطرابی شما زودتر حل شود.
- صداقت با مشاور: در رابطه با مشکلات و احساسات خود، صراحت و صداقت را رعایت کنید. ارتباط صادقانه با مشاور به او کمک می‌کند تا بهتر شما را درک کند و به مشکل شما پی ببرد.
- پذیرش واقعیت: تلاش کنید واقعیت‌ها و وضعیت‌ها را به شکل واقعی و بدون تحریف درک کنید. این کمک می‌کند تا بهتر بتوانید با مشکلات مواجه شوید و به راه‌حل‌های مناسب دست یابید.
- تمرین تکنیک‌های آرامش و مدیریت اضطراب: اگر مشاور شما تکنیک‌های آرامش مانند تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا معرفی کرده است، آنها را به صورت منظم تمرین کنید و به طور فعال به مدیریت اضطراب بپردازید.
- تغییر الگوهای رفتاری: به عمل‌های رفتاری که ممکن است اضطراب شما را تشدید کنند، توجه کنید و تلاش کنید الگوهای جدید و مثبت‌تری ایجاد کنید.
- مدیریت استرس: با تمرکز بر مدیریت استرس‌ها و تغییر واکنش‌های ناگوار به موقعیت‌های استرس‌زا، می‌توانید اثرات اضطراب را کاهش دهید.
- پیشرفت‌های خود را ثبت کنید: هرگاه پیشرفتی در مقابله با اضطراب کنید، آن را ثبت کنید. این کمک می‌کند که انگیزه شما برای ادامه کار بیشتر شود.
- حضور و تعهد به دوره مشاوره: حضور منظم در دوره مشاوره و تعهد به رفتن به نوبت‌های مشاوره ممکن است تأثیر قابل توجهی در حل مشکل داشته باشد.
وظایفی که مشاور حین دوره دارد
- ارزیابی و تحلیل مشکل: مشاور باید با دقت مشکلات و موضوعات ارائه شده توسط مشتری را بررسی کند.
- تعیین اهداف: مشاور به همراه مشتری هدف‌های مشخص و قابل دستیابی برای دوره مشاوره تعیین می‌کند. این اهداف باید مرتبط با کاهش اضطراب، مدیریت خواسته‌ها و تغییر الگوهای رفتاری مرتبط با اضطراب باشند.
- توسعه برنامه درمانی: مشاور بر اساس ارزیابی‌ها و هدف‌ها، برنامه‌ای مشخص از تکنیک‌ها و روش‌های مشاوره‌ای متناسب با نیازهای مشتری تهیه می‌کند.
- ارائه تکنیک‌ها و راهکارها: مشاور تکنیک‌ها و راهکارهای مختلف مشاوره‌ای را به مشتری آموزش می‌دهد تا بتواند با اضطراب و عوارض آن بهتر کنار بیاید. این تکنیک‌ها ممکن است شامل تمرین‌های تنفسی، مدیتیشن، تحلیل مثبت و غیره باشد.
- پیگیری و ارزیابی پیشرفت: مشاور باید به طور منظم پیشرفت مشتری را ارزیابی کند و نتایج تغییرات اعمال شده در طول دوره را به او بازخورد دهد. همچنین، اگر نیاز به تغییر استراتژی‌ها یا راهکارها وجود داشته باشد، آن را انجام می‌دهد.
بدون دیدگاه