سندروم استرس پس از سانحه(PTSD)_علت+علائم+درمان

 محتوای مقاله سندروم استرس پس از سانحه فقط برای افزایش آگاهی شما عزیزان است. پس قبل از هرگونه اقدام، برای درمان از پزشک مشاوره بگیرید.

اختلال استرس پس از سانحه چیست؟

اختلال استرس پس از سانحه معمولا پس از یک رویداد استرس‌زا ایجاد می‌گردد. اگر علائم پس از یک ماه از بین نرفت، باید حتما از روانشناس کمک بگیرید. علائم آن بسیار شبیه به اضطراب و افسردگی است.

اختلال استرس پس از سانحه می‌تواند در اشخاصی ایجاد گردد که رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده اند و یا شاهد آن بودند. رویداد آسیب‌زا جسمی و یا روحی است مثل بلای طبیعی، تجاوز جنسی یا یک تصادف جدی و یا جنگ!

اما چرا باید این نوع اختلال را جدی گرفت؟ همه ما در طول زندگی اتفاقات بدی را تجربه کرده‌ایم اما بعد از گذر زمان توانستیم با آن اتفاقات کنار بیاییم. اما بعضی از این حوادث به همین راحتی فراموش نمی شوند. این اختلال وضعیت پیچیده‌ای است که تأثیر باورنکردنی بر زندگی روزمره فرد می گذارد و در صورت عدم تشخیص و یا درمان نشدن عوارض بدی به همراه دارد پس اصلا این بیماری را دست کم نگیرید.

اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD چیست؟

PTSD مخفف Post-traumatic stress disorder و به معنی اختلال استرس بعد از سانحه می باشد که این اختلال روانی در افرادی ایجاد می‌شود که رویداد آسیب‌زا و یا یک تروما را تجربه کرده‌اند که می‌تواند افراد را در هر جنسیت، فرهنگ و سنی تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی هم وضعیت پیچیده ای می باشد که می‌تواند افراد را به شیوه های مختلف تحت تاثیر قرار دهد.

 

چه افرادی دچار اختلال پس از سانحه می شوند؟

این اختلال غالبا در افرادی دیده شده که جنگ را تجربه کرده‌اند و یا قربانی تجاوز فیزیکی و یا جنسی شده‌اند. اما ممکن است در افرادی که رویداد غیرمنتظره و ناگهانی مثل مرگ ناگهانی عزیزان، تصادف جدی و یا بلای طبیعی را تجربه کرده‌اند هم ایجاد گرددد.

 

اختلال استرس پس از سانحه می تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند و زندگی روزمره فرد را تحت شعاع قرار دهد. از مهم‌ترین علائم این اختلال ترس از تجربه مجدد آن رویدادی است که فرد از آن آسیب دیده است. به همین علت فرد تلاش می‌کنند از موقعیت‌های مرتبط با آن اجتناب کنند. به‌ عنوان مثال فردی پس از تجربه یک تصادف جدی هرگز حاضر به مسافرت با ماشین نمی باشد.

 

علائم اختلال استرس پس از سانحه چیست؟

اختلال استرس پس از سانحه هنگامی قابل تشخیص می باشد که فرد در معرض رویداد آسیب‌زا باشد و علائمی را از دسته‌ های زیر تجربه کرده باشد:

 

۱. افکار مزاحم مربوط به تجربه که در آن فرد، سانحه را دائماً به حداقل یکی از اشکال زیر، تجربه مجدد می‌کند: فلش‌بک زدن مکرر، مرور، یادآوری خاطره یا کابوس‌.

 

۲. دوری از هر چیزی که موجب یادآوری رویداد آسیب‌زا شود. می‌تواند شامل اجتناب از مکان‌ها، افراد و یا موقعیت‌هایی باشد که با تروما مرتبط هستند و می‌تواند باعث کناره‌گیری اجتماعی شود.

 

۳. علائم خلقی منفی که به معنای کم‌علاقگی جدی به فعالیت‌هایی می باشد که زمانی برای آن فرد لذت‌بخش بوده‌ است. این افراد ممکن است احساس شرم، ناامیدی یا گناه را تجربه کنند.

 

۴. علائم برجسته برانگیختگی و یا اضطراب بیش از اندازه که شامل احساس بی‌قراری دائمی می باشد و می‌تواند خود را به اشکال عصبانیت، مشکل در خوابیدن، تحریک‌پذیری، گوش به زنگی مفرط  و یا از جا پریدن نشان دهد.

 

برای تشخیص PTSD، فرد باید هر کدام از دسته‌های بالا را حداقل یک ماه تجربه کرده باشد و علاوه بر این، علائم باید به حدی باشد که در زندگی روزمره وی اختلال ایجاد کند.

 

اگر شما نیز بعد از تجربه اتفاقات بد به صورت طولانی ‌مدت و مکرر علائم بالا را تجربه کرده‌اید، همین حالا از دکتر روانشناس نوبت بگیرید.

علائم PTSD در کودکان و نوجوانان چیست؟

علائم PTSD در کودکان و یا نوجوانان معمولا با بزرگسالان متفاوت است. در اینجا بعضی از علائم رایجی که در اکثر کودکان وجود دارد لیست شده است:

 

• کابوس یا وحشت شبانه
• شب ادراری
• دلبستگی بیش از اندازه به خانواده و یا دوستان، به نحوی که به نزدیکان خود می‌چسبند.
• لکنت زبان و یا لالی انتخابی
• پرخاشگری و یا سایر تغییرات رفتاری
• اجتناب از مکان‌ها و یا فعالیت هایی که در کودک یادآور رویداد آسیب زا است.
• ایجاد مشکل در انجام دادن تکالیف مدرسه و کلیه فعالیت‌های تحصیلی.
• شکایات جسمی مثل معده ‌درد، سر درد و یا سایر دردها.

اگر علائم اختلال استرس پس از سانحه را داشته باشیم به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای تشخیص این امر لازم است به روانشناس مراجعه کنید. برای روان درمانی باید به روانشناس مراجعه کرده و برای دارو درمانی نیاز به رفتن نزد روانپزشک می باشد .

 

علت اختلال اضطراب پس از سانحه چه می باشد؟

بعضی از رویدادها بیشتر از سایر، موجب اختلال اضطراب بعد از سانحه می‌شوند. برخی از رویدادهای رایج عبارتند از:

 

• جنگ
• حملات تروریستی
• تجاوز جنسی
• بلایای طبیعی مانند زلزله، طوفان، سیل
• حوادثی مانند تصادف با اتومبیل و یا سقوط هواپیما
• مرگ ناگهانی یکی از عزیزان
• آسیب‌های دوران کودکی، مثل سوءاستفاده و یا بی‌توجهی
• رویدادهای استرس‌زایی که موجب بروز این اختلال می گردد

چگونه می‌توانیم متوجه شویم اختلال استرس پس از سانحه داریم؟

اگر شما نیز جزو آن دسته از افرادی هستید که رویداد ناگواری را پشت سر گذاشته‌اید بهتر است به این سوالات جواب دهید:

 

• آیا مدام و به طور ناخودآگاه به آن رویداد آسیب‌زا فکر می‌اندیشید؟
• آیا رویداد به شکل فلش‌بک برای شما زنده می‌گردد؟
• آیا در مورد ترومای مورد نظرتان کابوس می‌بینید؟
• آیا از چیزهایی که تداعی‌کننده آن حادثه است دوری می‌کنید؟
• آیا بعضی وقت ها دچار کرختی و یا بی‌حسی می‌شوید؟
• آیا دچار اضطراب و یا بی قراری بدون علت می‌شوید؟
• آیا بیشتر از قبل مواد مخدر و یا الکل مصرف می‌کنید؟
• آیا همیشه گوش‌ به زنگ هستید که اتفاق بدی بیفتد؟
• آیا احساس ناامنی و یا تهدید شدن می‌کنید؟
• آیا رفتارهای تکانشی دارید(ناگهان عصبی شده یا گریه می‌کنید) ؟
• آیا کنار آمدن با دیگران برایتان دشوار است؟
• آیا احساس افسردگی و یا خستگی دارید؟

 

اگر به مدت 4 هفته از واقعه گذشته و جوابتان به بیشتر سوالات بالا بله می باشد، بهتر است که با روانشناس مشورت کنید. زیرا تشخیص به موقع و سریع می‌تواند بسیار مفید بوده و از عوارض آتی جلوگیری کند.

 

درمان اختلال استرس پس از سانحه چیست؟

درمان این اختلال شامل ترکیبی از دارو و همچنین روان‌درمانی است. در اینجا چند روش برای درمان PTSD آورده ایم:

 

1.داروها: داروها می‌توانند به کاهش اضطراب، افسردگی و نیز اختلالات خواب کمک کنند.

 

2.درمان شناختی رفتاری : نوعی درمان بر تغییر الگوهای فکری و همچنین رفتارهای منفی بسیار تاثیر دارد.

 

3.حساسیت‌زدایی و پردازش دوباره حرکات چشم : در این درمان از حرکات چشم برای کمک به پردازش و نیز مقابله با خاطرات آسیب‌زا به فرد کمک می‌شود.

 

4.مواجهه‌درمانی: افراد کمک می‌کند تا با محرک‌هایی که موجب اضطراب می‌شوند، مقابله کرده و به تدریج افکار خود را نسبت به حساسیت‌ دور می کنند.

 

5.گروه‌درمانی: در این روش تحت نظر روانشناس شروع به درمان کرده و گروه‌درمانی به افراد مبتلا به این اختلال کمک کرده تا به این درک برسند که تنها خودشان این فاجعه را تجربه نکردند.

داروهای پی تی اس دی چیست؟

 

1.داروهای ضد افسردگی

2.داروهای ضد اضطراب(مانند لورازپام و کلونازپام)

3.پرازوسین(داروی فشارخون است که به کاهش کابوس‌ها و بهبود خواب کمک می کند)

4.تثبیت کننده‌های خلق و خو(مثل لاموتریژین)

5.آنتی سایکوتیک‌های نسل دوم(مثل ریسپریدون و اولانزاپین که به کاهش اضطراب و هوشیاری بیش ‌از‌ اندازه کمک می‌کنند)

هشدار:

دقت کنید که هیچ کدام از داروها را نمی‌توانید بدون تجویز پزشک مصرف کنید.

 

عوارض اختلال پی تی اس دی چیست؟

 

• افسردگی
• سوء مصرف مواد
• اضطراب
• مشکلات رابطه
• مشکلات شغلی
• مشکلات سلامت جسمانی
• افکار و رفتارهای خودکشی
• فلاش‌بک به گذشته و کابوس

 

نتیجه‌گیری

اگر خود و یا عزیزانتان این علائم را تجربه می‌کنید، حتما به دنبال کمک حرفه‌ای باشید و اگر میزان استرس شما‌ به ‌حدی است که زندگی تان از حالت طبیعی خارج شده است حتما به متخصص روانشناس و یا روانپزشک مراجعه فرمایید.

مقالات پیشنهادی :

تاثیر استرس بر بدن[ علائم+عوارض+راهکارها]