با توجه به آمارهای ارائه شده، مشاهده میشود که اختلالات اضطرابی در کودکان در حال حاضر به عنوان بیشترین موارد اختلالات روانی شناخته میشوند، به دنبال آن اختلالات رفتاری، خلقی و مصرف مواد قرار دارند. در واقع، کودکان نیز ممکن است با مسائل روحی و روانی روبهرو شوند، با این تفاوت که علائم آنها ممکن است اختلافاتی داشته باشد. در چنین شرایطی، مشاوره با متخصصهای کودکان و نوزادان میتواند بسیار موثر باشد.
این موضوع باعث میشود که شناسایی بیماریهای روانی در کودکان برای والدین چالش برانگیز باشد و به همین دلیل اغلب کودکان از درمان مناسب به موقع محروم میشوند. کودکانی که با این مشکلات روانی دست و پنجه نرم میکنند، نیاز به توجه و مراقبت بیشتر دارند تا کودکانی که مشکلاتی ندارند. از آنجا که حتی یک تاخیر روزانه نیز ممکن است برای بازگرداندن این کودکان به شرایط عادی زمانی طولانی باشد، توصیه میشود که به دنبال مشاورههای پزشکی در زمینه اختلالات روانی کودکان باشید.
نشانههای هشداردهندهی احتمال بروز اختلالات روانی در کودکان عبارتند از:
- مشاهدهی غمگینی مداوم به مدت دو یا چند هفته
- کنارهگیری از روابط اجتماعی
- نشانههای آسیبرسانی به خود یا بیان این تمایل
- بیان افکار دربارهی مرگ یا خودکشی
- تحریکپذیری و خشم بیش از حد یا تغییرات سریع در این حالتها
- رفتارهای ناپایدار که ممکن است خطرناک باشند
- تغییرات قابل توجه در روحیه، رفتار و شخصیت
- تغییرات در الگوهای غذایی
- افت وزن ناگهانی
- مشکلات در خواب
- شایع شدن سردرد یا درد دل به صورت مکرر
- مشکلات در تمرکز
- کاهش عملکرد تحصیلی
- اجتناب از مدرسه یا ترک آن.
اختلالات روانی متداول در کودکان
اختلالات روانی کودکان یا به عبارت دیگر، اختلالات تکاملی، که اصطلاحاً توسط متخصصان روانپزشکی کودکان مورد بررسی و درمان قرار میگیرند، شامل انواع گوناگونی از مشکلات میشوند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات اضطرابی: در این دسته از اختلالات، کودکان به دلیل ترس، نگرانی یا اضطراب مداوم، با مشکلاتی در شرکت در بازی، مشارکت در فعالیتهای مدرسه یا ارتباطات اجتماعی مواجه میشوند.این اختلالات ممکن است شامل مشکلات اضطرابی اجتماعی، اضطراب عمومی و وسواس فکری-عملی باشند.
- اختلال کمتوجهی/بیشفعالی (ADHD): در مقایسه با همسنان خود، کودکان مبتلا به این اختلال دچار مشکلات در تمرکز، کنترل رفتارهای تکانشی، بیشفعالی یا ترکیبی از این مشکلات هستند.
- اختلال طیف اوتیسم (ASD): این اختلال عصبی معمولاً قبل از سه سالگی ظاهر میشود و باعث مشکلات در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران میشود.
- 4. اختلالات خوردن: مانند بیاشتهایی عصبی و پرخوری عصبی، که میتوانند به مشکلات عاطفی و اجتماعی و عوارض جسمی منجر شوند.
- افسردگی و اختلال دوقطبی: افسردگی ممکن است باعث از دست دادن علاقه و احساس غم و اندوه مداوم شود، در حالی که اختلال دوقطبی تغییرات شدید در خلق و خو و اوجگیریهای شدید احساسی یا رفتاری را ایجاد میکند.
- اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD): این اختلال معمولاً پس از تجربه حوادث آسیبزا مانند خشونت یا سوءاستفاده ظاهر میشود.
- اسکیزوفرنی یا روانگسیختگی: این اختلالات در ادراکات و افکار باعث میشوند فرد ارتباط خود را با واقعیت از دست بدهد و شامل توهمات و هذیانها میشود.
روشهای درمان اختلالات روانی در کودکان
- رواندرمانی: رواندرمانی که به عنوان رفتاردرمانی نیز شناخته میشود، یک روش درمانی است که از طریق گفتگو با متخصص روانشناس یا سایر متخصصان سلامت روان انجام میشود. این روش به طور معمول برای کودکان کوچک، به شکل بازی و فعالیتهای خلاق انجام میشود. در جریان رواندرمانی، کودکان و نوجوانان یاد میگیرند که چگونه درباره افکار و احساسات خود صحبت کنند، به آنها پاسخ دهند و مهارتهای جدید برای مقابله با این موارد را توسعه دهند.
- داروهای درمانی: پزشک یا روانپزشک کودک شما ممکن است برای درمان اختلالات روانی، به صورت بخشی از برنامه درمانی، مصرف داروهایی مانند داروهای محرک، ضدافسردگی، ضد اضطراب و غیره را توصیه کند. در اینجا باید توجه داشت که پزشکان معمولاً ریسکها، عوارض جانبی و فواید درمانهای دارویی را به دقت توضیح میدهند.
نحوه رفتار با کودک دارای اختلال روانی
نقش شما در حمایت از برنامه درمانی کودکتان بسیار اساسی است. برای ارتقاء مراقبتها و حفظ آرامش خود و فرزندتان در این مسیر میتوانید به شرایط زیر توجه کنید:
۱. اطلاعات بیشتری درباره بیماری و اختلال روانی کودکانتان جمعآوری کنید.
۲. با حضور در جلسات مشاوره خانواده، همه اعضای خانواده را بهعنوان شریکان در برنامه درمانی در نظر بگیرید.
۳. از راهنمایی روانشناس یا روانپزشک فرزندتان درباره چگونگی پاسخ به رفتارهای دشوار او بهره ببرید و در صورت لزوم، داروهای مورد نیاز را به موقع به او بدهید.
- به برنامههای آموزشی برای والدین کودکان با اختلالات روانی بپیوندید، بهویژه در دورههایی که بهطور اختصاصی برای ارتقای مهارتهای والدین در این زمینه طراحی شدهاند.
۵. تکنیکهای مدیریت استرس را یاد بگیرید تا به حفظ آرامش خود کمک کنند.
۶. زمانی را برای تفریح و همراهی با کودکتان اختصاص دهید.
۷. تواناییهای وی را تحسین کنید و در صورت لازم، او را تشویق کنید.
۸. با مدرسه کودکتان همکاری کنید تا بهترین محیط و شرایط برای پیشرفت وی فراهم شود.
آیا میشود از بروز اختلالات روانی کودکان پیشگیری کرد؟
بله، در برخی مراکز مشاوره و روانشناسی برنامههایی وجود دارد که در آنها اغلب از رویکردهای شناختی رفتاری یا بین فردی و همچنین استراتژیهای پیشگیری مبتنی بر خانواده استفاده میشود. تحقیقات نشان داده است که این مداخلات بیشترین تأثیر را بر پیشگیری و درمان اختلالات روانی کودکان دارند. بنابراین، در صورت وجود مشکلات روانی در خانواده، برای پیشگیری از تأثیر آنها بر فرزندان، حتماً در اولین فرصت از طریق مشاوره تلفنی و یا مراجعه به پزشک متخصص برای درمان کودک خود اقدام کنید.
علاوه بر این، از دیگر عوامل محافظتکننده میتوان به جلوگیری از قرار گرفتن کودک در معرض خشونت جامعه، حفظ روابط مستحکم خانوادگی و با همسالان و آموزش مهارتهای سازگاری و کنترل عاطفی از زمان خردسالی اشاره کرد. تجربه نشان داده است که کودکان و نوجوانانی که یکی از والدین آنها دچار اختلالات روانی است، مقاومت بیشتری نسبت به پیشگیری و بهبود دارند.
در صورتی که به وضعیت روانی فرزند خود نگران هستید، میتوانید با معلمان، دوستان نزدیک، اقوام یا سایر مراقبان کودک خود صحبت کنید تا ببینید آیا آنها نیز تغییراتی در رفتار فرزند شما مشاهده کردهاند یا خیر. پس از این مشاهدات، اطلاعات و نظرات خود را درباره علائم مشاهدهشده از اختلالات روانی کودک با یک پزشک متخصص اعصاب و روان کودکان به اشتراک بگذارید. آگاهی از این موضوع میتواند تلاشهای بهموقع شما را در بهبود وضعیت فعلی و آینده کودکتان تضمین کند.
مقالات پیشنهادی :
۲۰ ویژگی یک روانشناس خوب که باید بدانید
اثرات بازی درمانی بر درمان کودکان بیش فعال زیر ۱۰ سال
تاثیر وسواس(OCD) بر روابط جنسی زن و مرد!
اختلالات اضطرابی و راه های درمان آن
اختلال دو قطبی،علائم و راه های درمان آن
رفتاردرمانی اختلال خوردن و علائم آن
هر آنچه باید درباره اختلال اسکیزوفرنی بدانیم
اختلالات شخصیتی چه هستند؟+معرفی کامل
چگونه کودکی که دست بزن دارد را آرام کنیم؟
بدون دیدگاه